Αήθη και Έθιμα

Διαβάζοντας την προέλευση διαφόρων χριστουγεννιάτικων εθίμων στο Internet, για άλλη μια φορά χαμογέλασα τα μάλα με το πώς ο Χριστιανισμός κατάφερε να εδραιωθεί προσεταιριζόμενος πανάρχαια παγανιστικά έθιμα. Και ξαφνικά μεταφέρθηκα δυόμισι χρόνια πίσω, σε μια ασφυκτικά γεμάτη pub στην Οξφόρδη και μια ξεκαρδιστική αφήγηση Ιρλανδέζικου χωριάτικου εθίμου. Έψαχνα στο net να το βρω καταγεγραμμένο, και δεν υπάρχει! Δυστυχώς, δεν θυμάμαι τόσες λεπτομέρειες όσες θα ήθελα, αλλά θα προσπαθήσω.

Εισαγωγικά, οι Ιρλανδοί γενικότερα διατηρούν το παγανιστικό και μετέπειτα Δρυϊδικό έθιμο του Yule Log. Δεν πρόκειται για αρχείο γραπτής συνομιλίας, αλλά για κούτσουρο. Το βράδυ της παραμονής των Χριστουγέννων λοιπόν, ανάβουν ένα μεγάλο κούτσουρο από τα αποκαΐδια του περσινού και να το αφήνουν να καίγεται δώδεκα ώρες. Στη συνέχεια μαζεύουν ό,τι μείνει και το φυλάνε κάτω από το στρώμα του κύρη του σπιτιού για να προστατεύσουν το σπίτι από αναποδιές όλο τον επόμενο χρόνο. Παρεμπιπτόντως, Yule ονομαζόταν το χειμερινό ηλιοστάσιο στις αρχαίες Σκανδιναβικές γλώσσες.

Σύμφωνα με τη Ιρλανδή φίλη μου την Εύα όμως, υπάρχει και το ανέκδοτο χωριάτικο έθιμο με το κούτσουρο, κατά το οποίο σε κάθε μικρό παιδί στο σπίτι δίνεται ένα μικρό κούτσουρο να φροντίσει και να ταΐσει (!) όλο το Δεκέμβριο. Πρέπει να είναι ζεστό συνεχώς και σκεπασμένο, κατά προτίμηση κοντά στο τζάκι. Στην εκφρασθείσα απορία μου για το αν πληγωνόταν βλέποντας τους συγγενείς του να γίνονται στάχτη, η απάντηση ήταν κάτι ανάλογο του "all we are is dust in the wind" και πως το κούτσουρο πρέπει να πάρει τα μαθήματα περί σκληρότητας της ζωής από μικρό, όπως και τα παιδιά.

Οι γονείς δεν μένουν αμέτοχοι: αλλάζουν το κούτσουρο σε τακτά χρονικά διαστήματα ώστε να φαίνεται ότι μεγαλώνει με τη φροντίδα, αλλά μόνο αυτό των παιδιών που έχουν στ'αλήθεια προσπαθήσει. Nice touch. Την παραμονή των Χριστουγέννων, έρχεται η στιγμή που όλη αυτή η φροντίδα πρέπει να ξεπληρωθεί κάπως. Υπέθεσα πως οι γονείς απλώς το αντικαθιστούν με δώρα/γλυκά, αλλά όχι αγαπητοί. Το κούτσουρο ξεσκεπάζεται και τρώει γερή κλωτσοπατινάδα από τον ανάδοχο γονιό, προκειμένου να χέσει δώρα και κυρίως μπόλικη πολυπόθητη σοκολάτα, υπό τη συνοδεία περιγραφικότατου σκωπτικού τραγουδιού στα Γαελικά. Εννοείται πως την έβαλα να μου το μάθει και δεν θυμάμαι λέξη πλέον. Το πρωί πλέον των Χριστουγέννων, το άμοιρο κούτσουρο έχει εξαφανιστεί και στη θέση του υπάρχουν πολύχρωμες σοκολατένιες κουράδες και (προαιρετικά) μικροδωράκια. Τις οποίες κουράδες κατασκευάζουν όλα τα ζαχαροπλαστεία του χωριού, εκθέτουν στις βιτρίνες, και είναι πεντανόστιμες.

Το πάτωμα της pub εκείνο το βράδυ δεν χρειάστηκε σκούπισμα, πάντως - πρέπει να κυλιόμασταν καμιά ώρα από τα γέλια!

Καλές γιορτές σε όλους και να περάσετε όμορφα περιτριγυρισμένοι από ανθρώπους που αγαπάτε και σας αγαπούν. Αύριο αρχίζω το εικοσιτετράωρο ταξίδι προς την πατρίδα, με ενδιάμεση στάση στα κουμπάρια μου και τον επίτιμο ανιψιό. Μεγαλώνει ως Μουσουλμάνος, αλλά επωφελείται -φυσικά- από τα Χριστούγεννα και από την τρέλα της "θείας" του για μωρουδιακά. Και όχι, δεν χτυπάει το βιολογικό μου ρολόι :P